Mariola Łaguna, Wiktor Razmus Nowe wyzwania w analizie danych: wprowadzenie

Abstrakt

Szybki postęp w dziedzinie statystyki i metodologii badań skutkuje pojawianiem się nowych podejść do analizy danych, zarówno nowych, jak i zastanych. Ich wykorzystanie pozwala coraz lepiej ujmować różnorodne zjawiska psychiczne i społeczne. Artykuł stanowi wprowadzenie do specjalnej części numeru Polskiego Forum Psychologicznego poświęconej nowym podejściom do analizy danych. Zaprezentowane w nim zostały najpierw metody analizy wyników wcześniejszych badań, takie jak przegląd systematyczny i metaanaliza. Następnie omówione zostały sposoby postępowania z danymi na wstępnym etapie ich analizy: radzenie sobie z błędem wspólnej metody, z brakami danych, szacowanie rzetelności metod wielowymiarowych, a także ocena równoważności pomiaru. Przedstawione zostały także podejścia wykorzystywane w planowaniu badań i analizie ich wyników, takie jak analiza diad, analiza wielopoziomowa oraz modelowanie latentnych krzywych rozwojowych w badaniach podłużnych.

Słowa kluczowe: analiza danych, planowanie badań, metodologia