Iwona Palicka, Małgorzata Klecka, Jacek Przybyło Neurodevelopmental disorders of children as the challenging context of caregiving and attachment development: an example of children with FAS/FASD

Abstrakt

Wzajemna interakcja niemowlęcia i matki aktywuje jednocześnie dwa systemy: przywiązania i opieki, to gwarantuje noworodkowi przeżycie i wpływa na optymalny rozwój społeczny, emocjonalny i poznawczy. Według założeń teorii Johna Bowlby'ego (2007) dziecko posiada naturalne wrodzone mechanizmy, takie jak płacz, przywieranie, ssanie, uśmiech, nawoływanie, podążanie, które uruchamiają program u matki (opiekuna) zajmującej się dzieckiem. W niniejszej pracy chcielibyśmy pokazać, w jaki sposób zaburzenia neurorozwojowe, mające swoje podłoże mózgowe mogą modyfikować pierwotne zachowania przywiązaniowe, powodując trudności z dostrojeniem opiekuna i zaburzając u niego aktywację systemu opieki. Doświadczenie kliniczne autorów pokazuje, iż FAS/ FASD często koreluje z zaburzeniami więzi. FAS może być zarówno przyczyną, jak i wzmocnieniem czynników środowiskowych zaburzających kształtującą się więź. W obrazie klinicznym objawy FAS i zaburzeń więzi przeplatają się, dając się poznać jako zaburzenia zachowania i emocji.

Słowa kluczowe: zaburzenia neurorozwojowe, FAS/FASD, zaburzenia przywiązania