Hanna Pawlicka, Kamilla Komorowska, Maciej Michalak, Agnieszka Gabryś, Paweł Larionow Risk and Protective Factors for Academic Burnout: The Search for Effective Psychological Help for Students

Abstrakt

Wstęp: Studenci coraz częściej mierzą się z problemami natury psychicznej, a także doświadczają wypalenia akademickiego. W celu zaprojektowania skutecznej pomocy psychologicznej dla studentów niezbędne jest określenie czynników ryzyka (np. objawów zdrowotnych) i czynników chroniących (np. zasobów osobistych i związanych ze studiowaniem) przed wypaleniem akademickim. Celem badania było określenie roli wybranych czynników psychologicznych, w tym czynników ryzyka i czynników ochronnych, w wypaleniu akademickim.

Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 350 studentów Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, w tym 263 kobiety, 82 mężczyzn i 5 osób niebinarnych, w wieku od 17 do 53 lat (M = 22,84, SD = 4,65). Wykorzystując kwestionariusze samoopisowe u studentów zbadano ich zasoby psychologiczne (np. witalność, pasję do studiowania) i objawy zdrowotne (np. symptomy somatyczne). Za pomocą analizy regresji określono najbardziej istotne czynniki psychologiczne związane z wypaleniem akademickim. Przy użyciu pytań jakościowych przeanalizowano czynniki, które wpływają pozytywnie i negatywnie na subiektywne samopoczucie studentów na studiach.

Wyniki: Odnotowano wysokie rozpowszechnienie dodatnich przesiewowych wyników w zakresie symptomów lęku (57,14%) i depresji (45,43%). Prawie wszystkie analizowane czynniki ryzyka, w tym dolegliwości somatyczne, stres, symptomy depresji i lęku, były związane z wyższym poziomem wypalenia akademickiego. Z kolei czynniki chroniące przed wypaleniem, w tym witalność, odporność psychiczna (rezyliencja), poczucie skuteczności akademickiej, a także pasja harmonijna do studiowania, były związane z niższym poziomem wypalenia akademickiego. Analiza regresji wykazała, że pasja harmonijna do studiowania była najbardziej istotnym predyktorem niskiego poziomu wypalenia akademickiego.

Wnioski: Zaprezentowane wyniki badania podkreślają największe znaczenie pasji harmonijnej dla zapobiegania wypalenia akademickiego, a także wskazują na niezbędność prowadzenia cyklicznych badań (przesiewowych) w zakresie zdrowia psychicznego i somatycznego, co wydaje się ważne w celu tworzenia skutecznych sposobów zapobiegania wypalenia akademickiego u studentów.

Słowa kluczowe: analiza przesiewowa, czynniki psychologiczne, pasja do studiowania, studenci, studia, symptomy somatyczne, wsparcie psychologiczne, wypalenie akademickie, zasoby osobiste, zdrowie psychiczne