Anna Mańkowska, Stanisława Steuden Samoocena i satysfakcja z wyglądu własnego ciała u kobiet oczekujących narodzin dziecka i bezdzietnych

Abstrakt

Podczas ciąży ciało kobiety zmienia się. Zmiany fizyczne są widoczne dla kobiety i jej otoczenia. Zastanawiający jest sposób spostrzegania własnego ciała, satysfakcji z niego oraz samooceny wyglądu kobiet ciężarnych. Głównym celem badań było porównanie ogólnej satysfakcji z wyglądu (uwzględniając aspekt ważności i zadowolenia z poszczególnych części ciała) oraz samoocenę wyglądu (uwzględniając: poczucie defektu, maskowanie defektu, obsesyjne zaabsorbowanie defektem, kontrolowanie sprawdzania defektu) w trzech grupach kobiet – będących w pierwszej i kolejnej ciąży oraz kobiet bezdzietnych. W badaniach udział wzięło 142 kobiety – w tym 50 w pierwszej ciąży (w wieku między 19 a 41, M = 29,18, SD = 5,01), 51 w kolejnej ciąży (w wieku między 23 a 39, M = 31,20, SD = 4,29) oraz 41 bezdzietnych (w wieku między 20 a 26, M = 23,46, SD = 1,38). Badane poproszono o wypełnienie następujących kwestionariuszy: Rysunkowy Arkusz Samooceny Wyglądu (RASW; ujmujący ogólną satysfakcję z wyglądu obejmującą ważność i zadowolenie z poszczególnych części własnego ciała) oraz Kwestionariusz Samooceny Wyglądu (KSW – uwzględniający: poczucie defektu, maskowanie defektu, obsesyjne zaabsorbowanie defektem, kontrolowanie sprawdzania defektu). Pomiędzy badanymi grupami kobiet w teście rysunkowym własnego ciała nie wykazano istotnych różnic w ogólnej satysfakcji z wyglądu. Natomiast w grupie kobiet bezdzietnych stwierdzono różnice w ocenie ważności i zadowolenia z poszczególnych części ciała. W zakresie samooceny wyglądu (KSW) istotne różnice pomiędzy grupami dotyczą poczucia defektu – kobiety bezdzietne mają większe poczucie defektu aniżeli pozostałe grupy. Uzyskane wyniki są interesujące, wbrew oczekiwaniom ukazują bowiem, że zmiana sylwetki spowodowana faktem ciąży (zarówno pierwszej, jak i kolejnej) nie wpływa w sposób istotny na poczucie ważności i zadowolenia oraz ogólnej satysfakcji z wyglądu, ani też na samoocenę wyglądu. Stwierdzono natomiast, że kobiety bezdzietne w porównaniu z kobietami będącymi w ciąży ujawniają wyższe poczucie defektu własnego ciała.

Słowa kluczowe: ciąża, obraz ciała, satysfakcja z wyglądu