Katarzyna Walęcka-Matyja Psychological dimensions of relationships with siblings as predictors of loneliness of young adults

Abstrakt

Celem badań było określenie zmiennych różnicujących doświadczanie samotności przez dorosłe rodzeństwo oraz wskazanie wymiarów relacji z rodzeństwem o wartości predykcyjnej dla wieloaspektowo ujmowanego zjawiska samotności.

W badaniach wzięły udział 153 osoby, o średniej wieku 25,5 lat. Kobiety stanowiły 36,3% grupy. Uczestnicy posiadali dorosłe rodzeństwo, z którym utrzymywali kontakt.

Do pomiaru poczucia samotności w wymiarze społecznym oraz emocjonalnym wykorzystano Emotional Loneliness Scalefor Adults (SELSA-S) autorstwa E. DiTommaso, C. Brannen, L.A. Best (2004). Skala została zaadoptowana do warunków  polskich przez K. Adamczyk, E. DiTommaso (2014). Jakość relacji z rodzeństwem w okresie wczesnej dorosłości oceniono za pomocą Kwestionariusza Relacji Dorosłego Rodzeństwa (ASRQ - Adult Siblings Relationships Questionnaire) C. Stockera i in. (1997) w adaptacji K. Walęckiej-Matyja (2014a).

Uzyskane rezultaty badań wskazują, że wśród rozpatrywanych zmiennych społeczno-demograficznych jedynie kolejność urodzeń stanowiła czynnik różnicujący badanych w obszarze doświadczania samotności w wymiarze rodzinnym. Zauważono różnice w zakresie jakości relacji z rodzeństwem w porównywanych grupach. Siostry uzyskały istotnie wyższe niż bracia wyniki średnie w zakresie wymiarów: Ciepła, Podobieństwa, Bliskości, Akceptacji oraz Wiedzy. Badani bracia natomiast otrzymali wyższe wyniki średnie niż siostry w wymiarach: Konflikt i Rywalizacja matczyna. Stwierdzono także istnienie odmiennych konstelacji wymiarów relacji z rodzeństwem mających wartość predykatywna dla określonych aspektów samotności w grupach badanych sióstr i braci. W grupie sióstr były to: Przeciwieństwo oraz Bliskość. W grupie braci predyktorarni samotności były: Rywalizacja ojcowska, Podziw, Wsparcie emocjonalne, Bliskość, Wiedza.  

Słowa kluczowe: młodzi dorośli, samotność, rodzeństwo