Jowita Wycisk The experience of child abuse of teenage mothers and their caregiving representations

Abstrakt

Macierzyństwo nastolatek często jest efektem doświadczeń krzywdzenia i czynnikiem ryzyka zakłóconego rozwoju diady matka - dziecko. Istotną rolę pośredniczącą mogą tu odgrywać reprezentacje sprawowania opieki. Na bazie teorii przywiązania można przypuszczać, że są one związane z częstością doświadczeń krzywdzenia. Nie jest natomiast jasne, czy wczesny wiek urodzenia dziecka także ma znaczenie dla ich jakości. W zaprezentowanym badaniu porównano dwie grupy matek dzieci w wieku przedszkolnym pod względem częstości doświadczeń przemocy w dzieciństwie i reprezentacji sprawowania opieki (zaufanie, bezradność i próby kontroli, dystansowanie w relacji opiekuńczej). Matki, które rodziły poniżej 18 roku życia (N = 34) w porównaniu z tymi, które rodziły powyżej 25 roku życia (N = 36), częściej doświadczały przemocy emocjonalnej, fizycznej, seksualnej i zaniedbania, wykazywały też niższy poziom zaufania do siebie i dziecka w relacji opiekuńczej oraz wyższy poziom bezradności i prób sprawowania kontroli w tej relacji. Aby wyłonić predyktory jakości reprezentacji sprawowania opieki, zastosowano analizę regresji krokowej. Głównymi predyktorami okazały się: suma doświadczeń krzywdzenia i wiek dziecka w momencie badania. Wiek urodzenia dziecka był istotnym (choć najsłabszym) predyktorem jedynie w przypadku bezradności i prób sprawowania kontroli w relacji opiekuńczej. Wyniki poddano dyskusji i wskazano kierunki dalszych badań.  

Słowa kluczowe: macierzyństwo nastolatek, reprezentacja sprawowania opieki, krzywdzenie dziecka, zaniedbanie dziecka