Dorota Suwalska-Barancewicz, Alicja Malina Sprawozdanie z XVI Zjazdu Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej (20–22.09.2019, Poznań, Polska)

Sprawozdanie jest dostępne na warunkach międzynarodowej licencji 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0).

W dniach 20–22 września 2019 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odbył się XVI Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. Coroczny Zjazd PTPS daje możliwość wymiany poglądów i doświadczeń naukowych osób zainteresowanych problematyką szeroko rozumianej psychologii społecznej.

Organizatorami Zjazdu był Instytut Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz Wydział Zamiejscowy w Poznaniu SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego. Obrady odbywały się na terenie Wydziału Nauk Społecznych UAM. Komitetowi Naukowemu Zjazdu przewodniczył dr hab. Łukasz Kaczmarek z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Zjazd poprzedzono dwudniową Szkołą Letnią, podczas trwania której 50 uczestników zdobywało wiedzę z zakresu korzystania z narzędzia CLARIN-PL do automatycznego przetwarzania języka w badaniach naukowych w dyscyplinie psychologii. Zajęcia warsztatowe prowadzili dr Mariusz Zięba (Uniwersytet SWPS) i dr hab. inż. Maciej Piasecki (Politechnika Wrocławska).

Program XVI Zjazdu Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej zawierał bogatą ofertę, atrakcyjną zarówno dla badaczy, jak i praktyków. Podczas trzydniowych obrad konferencyjnych odbyły się 3 wykłady plenarne, 19 sympozjów naukowych, 11 sesji tematycznych, 2 sesje plakatowe oraz wykład laureatów PSPS. Wykłady plenarne odbywały się w budynku Collegium im. Floriana Znanieckiego w Poznaniu.

W pierwszym dniu obrad odbyła się dyskusja przedkonferencyjna pod hasłem „Zaproszenie do dyskusji i działania na rzecz otwartej nauki”, a wykład plenarny pt. „Dobro moje, dobro nasze. Społeczne dylematy wspólnoty” wygłosił Pierwszy Prezes PSPS Janusz Grzelak (Uniwersytet Warszawski, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, University of Delaware, USA).

W tym dniu odbyło się 6 sympozjów naukowych, 6 sesji tematycznych oraz sesja plakatowa. Prezentowane podczas sympozjów i sesji tematycznych referaty dotyczyły zagadnień tożsamości, wspólnotowości i moralności oraz psychologii oporu. Wiele wystąpień dotyczyło (co zrozumiałe) relacji społecznych, postaw, stereotypów społecznych i orientacji politycznych. Podjęto również problematykę funkcjonowania w bliskich związkach. Omówiono ponadto zagadnienia z psychologii międzykulturowej, specyfiki zróżnicowania zachowań konsumenckich. Dyskutowano nad istotą poznania społecznego. Szczególnym wydarzeniem tego dnia była debata „O badaniach zachowania w psychologii (społecznej i nie tylko) – gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy?”, w której głos zabrali wybitni polscy psychologowie – Jerzy Brzeziński, Dariusz Doliński, Mirosław Kofta, Maria Lewicka i Wiesław Łukaszewski.

Drugi dzień obrad rozpoczął się wykładem plenarnym wygłoszonym przez Johna B. Nezleka (Uniwersytet SWPS, College of William & Mary, USA), poświęconym wegetarianizmowi jako tożsamości społecznej. W części popołudniowej wykład przedstawił także Todd B. Kashdan (George Mason University, USA), który dokonał syntezy 60 lat badań nad niezrozumieniem fenomenu ciekawości. Program drugiego dnia Zjazdu obejmował 12 sympozjów. Problematyka poruszana podczas sympozjów dotyczyła m.in.: poczucia kontroli w zachowaniach społecznych, emocji i motywacji w funkcjonowaniu człowieka, a także funkcji adaptacyjnych „ja”. Przedmiotem zainteresowań były również problemy narcyzmu, społecznego odbioru twarzy i psychologii pozytywnej. Podjęto także ciągle aktualną problematykę mowy nienawiści i sposobów jej przeciwdziałania.

Podczas trzeciego dnia konferencji zaplanowano 6 sympozjów oraz sesję plakatową. Zagadnienia referowane podczas wystąpień koncentrowały się wokół roli miejsca w zachowaniach społecznych, społeczno-psychologicznych i kulturowych aspektów żywotności językowej u mniejszości etnicznych i emigrantów, a także predyktorów tolerancji wobec inności. Podjęto również problematykę zachowań konsumenckich i ekonomicznych, prospołeczności, wspólnotowości oraz procesów poznawczych w funkcjonowaniu społecznym. Tego dnia odbyły się ponadto wykłady laureatów nagród PSPS, które wygłosili Grzegorz Sędek i Anna Czarna.

Podczas Zjazdu odbyło się też walne zebranie PSPS, wydarzeniom naukowym zaś towarzyszyły wydarzenia społeczne, o charakterze integracyjnym i kulturalnym, pozwalające nawiązać kontakty towarzyskie, sprzyjające wymianie myśli, idei oraz doświadczeń z innymi badaczami. W trakcie konferencji przyznane zostały dwie nagrody dla najlepszych posterów naukowych.

Spotkania psychologów społecznych wpisują się na stałe w kalendarz ważnych wydarzeń naukowych w środowisku psychologów polskich. Zjazd Polskiego Towarzystwa Psychologii Społecznej dostarczył uczestnikom inspiracji do dalszych badań w obszarze tej subdyscypliny. Udział gości z zagranicy zainicjował grupę uczestników spotkania do podjęcia prac nad przygotowaniem międzynarodowych projektów badawczych.

Zjazd ma charakter cykliczny, a jego kolejna edycja odbędzie się w 2021 r. w Gdańsku.

Dorota Suwalska-Barancewicz
Alicja Malina